Artykuł:
Dostępność stron internetowych dla osób niewidomych i niedowidzących
Napisany przez M-S-M, dnia 2015-01-21 10:37:49
Dostępność stron internetowych dla osób niewidomych i niedowidzących powoli się poprawia, choć do tworzenia w pełni użytecznych stron jeszcze daleko. Najważniejsze, by strona była zbudowana z użyciem elektronicznego tekstu – dotyczy to również dokumentów pobieranych. W ten sposób powinno być również zbudowane menu – wynika z raportu przygotowanego na zlecenie Grupy Gumułka we współpracy z Regionalną Fundacją Pomocy Niewidomym.
Standardy niezbędnych w tworzeniu i publikowaniu treści w internecie opracowuje Unia Europejska. Polska dostosowała prawo do tych standardów, problemem jest wcielenie przepisów w życie. RFPN na podstawie raportu GG przypomina więc o najważniejszych wytycznych. Dostępność serwisu internetowego dla osób z niepełnosprawnościami to nie tylko odpowiedni kod HTML. To również, a w zasadzie przede wszystkim sumienna praca redaktorów zajmujących się tworzeniem i publikowanie treści w serwisie – podkreśla Przemysław Kudłacik, informatyk współpracujący z RFPN. Dodaje, że najważniejsze jest to, by strona była zbudowana z użyciem elektronicznego tekstu – dotyczy to również dokumentów pobieranych. W ten sposób powinno być również zbudowane menu. To podstawa bardzo ważna dla osób niewidomych, które często nie zagłębiają się w bardziej zaawansowane opcje czytników ekranu lub możliwości samej strony. Z raportu wynika także, że bardzo pomocne są skróty (odnośniki) pozwalające omijać pewne nieistotne bloki stron. „Wzrok ma wspaniałą właściwość generalizacji – skupiamy się na tym to wstępnie przebraliśmy z gąszczu innych treści/elementów praktycznie na nie nie patrząc. Osoba niewidoma niestety musi najczęściej wszystkiego wysłuchać. Pozwalając jej „skakać" po głównych elementach dajemy jej siedmiomilowe buty :-)" - tłumaczy Przemysław Kudłacik. Poza tym warto pamiętać o nagłówkach HTML – tekst opatrzony nagłówkami jest bardziej przyjazny dla wszystkich użytkowników strony, a dla osób niewidomych ich obecność jest fundamentalna. Pisząc tekst warto podzielić go na niezbyt długie akapity. Autorzy raportu zalecają także stosowanie opisów alternatywnych do elementów takich jak zdjęcia, rysunki czy wykresy. Dzięki temu będą one dostępne dla osób niewidomych. Dodając opisy alternatywne należy opisać znaczenie i zawartość danego elementu graficznego. Tworząc i zamieszczając w serwisie dokumenty DOC trzeba pamiętać o ich odpowiednim sformatowaniu (np. poprzez opcję „styl nagłówka" do określenia głównych punktów tekstów. Pogrubienia i powiększenia czcionki nie wystarczą, by zapewnić czytelność materiału dla osób korzystających z czytników ekranu. Dokumenty w formacie PDF twórz na podstawie odpowiednio sformatowanych plików DOC. Tylko wtedy będą one możliwe do odczytania przez osoby niewidome. Należy także unikać zamieszczania skanów wydrukowanych dokumentów – są one zupełnie niedostępne dla osób niewidomych. „Zeskanowane dokumenty bez obróbki są zwykłymi zdjęciami a nie elektronicznym tekstem. Na razie czytniki ekranu nie rozpoznają tekstu na zdjęciach" - tłumaczy Przemysław Kudłacik z RFPN. Jeżeli zamieszczasz pliki w formacie PDF zadbaj o możliwość pobrania programu do ich odczytu. Nie każdy musi posiadać taki program na swoim komputerze. „Moim zdaniem najlepiej jest jeśli tego typu dokumenty nie są umieszczane wcale, a jeżeli już być muszą (np. sprawozdania z podpisami kierownictwa) to, aby sprostać wymaganiom dostępności, należy dostarczyć dodatkowo samą treść w DOC lub nawet TXT do wglądu. Niewidomi często unikają PDF – nawet jeśli dokumenty te zbudowane są z elektronicznego tekstu – przez ogólne utrudnienia w odczycie wolą inne formaty" - tłumaczy Kudłacik. Z raportu przygotowanego na zlecenie Grupy Gumułka wynika także, że należy ostrożnie używać tabel. Najlepiej tylko wtedy, kiedy jest to rzeczywiście niezbędne. Korzystanie z rozbudowanych tabel to zmora osób z niepełnosprawnością wzroku. Tabele jednak są potrzebne. Najlepiej więc dawać proste, bez złączania komórek względem wierszy lub kolumn. Najlepiej też używać prostej, odpowiednio dużej i kontrastowej do tła czcionki. By upewnić się, że taka jest można zmrużyć oczy i sprawdzić czy wszystko jest widoczne. Wszystkie elementy graficzne powinny mieć zwięzły tekst alternatywny (alt), który opisuje co znajduje się na grafice lub, jeśli grafika jest odnośnikiem – dokąd prowadzi ten odnośnik. Jeśli grafiki są czysto dekoracyjne, powinny mieć „pusty atrybut alt". Wszystkie pliki dźwiękowe (audycje, wywiady, wykłady) powinny być uzupełnione o transkrypcję tekstową. Odtwarzacze tych plików zamieszczone na stronie powinny dać się obsłużyć za pomocą klawiatury i być dostępne dla osób niewidomych. Nawigacja (menu) powinna być spójna, logiczna i niezmienna w obrębie serwisu. Nawigacja w obrębie całego serwisu powinna być dostępna z poziomu klawiatury. Warto pamiętać, że czytniki ekranu nie wspierają obiektów FLASH, które do niedawna były bardzo popularne do tworzenia efektownych, animowanych menu. Dziś w nowych serwisach już się tego nie robi, ale może się zdarzyć – wiele firm, szczególnie małych, tworzących strony może być tak przyzwyczajona do swego warsztatu, że będzie dalej z tego korzystać. Dziś tego typu efekty ogólnie-multimedialne da się osiągnąć z użyciem innych technologii, które nie kłócą się z dostępnością – podkreśla Sergiusz Kunert realizujący badanie na zlecenie GG.Wszystkie elementy aktywne, takie jak odnośniki, banery czy pola formularza powinny mieć wyraźny wizualny fokus (zwykle w postaci ramki widocznej w trakcie nawigacji po stronie klawiszem TAB). Zaleca się wzmocnienie domyślnego fokusa, tak, aby był dobrze widoczny także dla osób niedowidzących. Kontrast kolorystyczny wszystkich elementów przekazujących treść (tekstów, linków, banerów) lub funkcjonalnych musi mieć stosunek jasności tekstu do tła co najmniej 4,5 do 1, a najlepiej jeśli nie jest mniejszy niż 7 do 1. Stronę powinno dać się znacząco (co najmniej 200%) powiększyć narzędziami przeglądarki. Najlepiej jeśli wówczas strona cały czas mieści się poziomo oknie przeglądarki i nie pokazuje się poziomy pasek przewijania ekranu. Powiększona strona nie może „gubić" treści. „Mamy dobre prawo, problemem jest wcielenie przepisów w życie. Dobrze, że o dostępności mówi się coraz więcej" – mówi prezes Regionalnej Fundacji Pomocy Niewidomym Norbert Galla. *** Regionalna Fundacja Pomocy Niewidomym z siedzibą w Chorzowie zajmuje się kompleksową rehabilitacją oraz wczesnym wspomaganiem rozwoju psychoruchowego dzieci niewidomych i niedowidzących z dodatkowym kalectwem. W swoich placówkach lub w przestrzeni domowej tworzy przyjazne warunki rozwoju dla dzieci, którym dysfunkcje wzroku znacznie ograniczają poznawanie świata. Grupa Gumułka zajmuje się kompleksową obsługą firm m. in. w zakresie audytu, doradztwa (podatkowego, finansowego, księgowego), obsługi księgowej, szkoleń oraz badań społeczno-ekonomicznych.
Użyte tagi: niewidomi, niedowidzący, niepełnosprawni
